Wat kan je doen als uitzendbureau doen tegen een angstcultuur om je kandidaat te beschermen?

Wat is een angstcultuur precies?

Een angstcultuur ontstaat wanneer er structureel op een respectloze manier met mensen wordt omgegaan binnen een organisatie. In een ideale wereld hoopt men dat leidinggevenden binnen het bedrijf in grijpen wanneer zich iets dergelijks afspeelt. Jammer genoeg zijn het juist vaak diezelfde leidinggevenden, die een angstcultuur in leven roepen een/of houden.

Aanstichters worden beschermd, terwijl slachtoffers juist door het stof moeten gaan. Dit gebeurt vooral omdat de leiding vaak niet capabel is of bereid is om bij een angstcultuur in te grijpen. Vaak zijn deze leidinggevenden zelf de oorzaak van het ontstaan van de angstcultuur.

Angst als wapen gebruiken

In een dergelijke beklemmende sfeer wordt angst gebruikt om macht uit te oefenen op collega’s. Hierdoor komen verschillende werknemers, zoals uitzendkrachten en de flexwerkers, vaak in lastige situaties terecht. Gezien hun kwetsbare positie, zijn zij een makkelijk doelwit binnen een organisatie die dit stimuleert. Uitzendkrachten kunnen namelijk snel aan de kant geschoven worden of zelfs vervangen.

Uit angst voor ontslag, accepteren werknemers de negatieve sfeer en durven ze niet op te treden. Vaak gebeurt het dat uitzendkrachten snel opzoek gaan naar ander werk of zich langdurig ziek melden. Maar wat kunnen uitzendbureaus doen om kandidaten te beschermen tegen een angstcultuur?

De impact van intimiderend gedrag op werk

Gezien deze bepalingen en wetten bestaan, waarom wordt er dan niets gedaan tegen ondernemingen waar deze gespannen situaties ontstaan? Uitzendorganisaties zouden hier het voortouw in kunnen nemen, door op contractuele basis met opdrachtgevers af te spreken wat de gevolgen zijn van een dergelijke cultuur binnen het bedrijf. Je kunt werken met boetes of beëindigen van de samenwerking tussen beide organisaties.

De kosten van de stress en de angst binnen een angstcultuur zijn namelijk enorm. Meer dan 50% van het ziekteverzuim is te traceren naar niet medische redenen, zoals stress en intimidatie. Dit zijn zaken die spelen binnen een omgeving van stress en angst.

Deze meer dan 50% wordt veroorzaakt door o.a. intimidaties, pesterijen en andere intimiderende situaties. Bedenk je eens als uitzendbureau dat wanneer je beter in zou grijpen bij angstculturen er potentieel meer dan 50% van het ziekteverzuim opgelost zou kunnen worden. Dus sla de handen in één en cancel de angstcultuur!

Kiezen voor opdrachtgever of medewerker?

Misschien lijkt het in eerste instantie op dat een uitzendorganisatie weinig voor hun kandidaat kan doen. Gelukkig zijn er een aantal maatregelen die uitzendbureaus kunnen nemen om een angstcultuur aan te pakken. Er wordt altijd aangeraden om in gesprek te gaan met alle betrokken partijen. Hopelijk kom je er dan samen toch nog uit, zonder al te veel schade voor de betrokkenen. Bij hele ernstige gevallen, kan er een beroep gedaan worden op een vertrouwenspersoon, mediator of is aangifte doen bij de politie de oplossing.

Jammer genoeg wordt de optie ‘in gesprek gaan’ niet vaak benut door uitzendkrachten. Ook wordt de relatie tussen de opdrachtgever en het uitzendbureau vaak als belangrijker gezien dan de relatie met de kandidaat. Het is vaak makkelijker om een kandidaat te vervangen dan een heel proces omtrent een angstcultuur te sprake te brengen. Dus waarom zou je de (werk)relatie tussen opdrachtgever en uitzendorganisatie beschadigen?

Wat te doen tegen een cultuur van intimidatie?

Als je dit zo leest, dan lijkt het als of er weinig gedaan kan worden tegen ondernemingen die een dergelijke cultuur gedogen en stimuleren. Het is echter niet zo dat er weinig gedaan kan worden, maar dat er te weinig gedaan wordt. Er is veel wat je als uitzendbureau kunt doen om je flexwerker hier tegen te beschermen. Maar voor iemand daadwerkelijk een dergelijke stap wilt maken, dient er een sfeer van vertrouwen, duidelijkheid en steun te zijn.

Wanneer het slachtoffer niet het gevoel krijgt dat hij of zij vrijuit zijn zegje kan doen, zal deze ook niet snel de stap nemen om te melden wat er speelt. Wanneer de daders er steeds mee wegkomen of worden beschermd, zal het slachtoffer niet geneigd zijn om melding te maken van de situatie. Zorg dus dat er steun en vertrouwen is tussen jou als uitzendbureau en jouw kandidaten.

Spreek met je kandidaten over hun werkervaringen bij de opdrachtgevers. Men zou een steekproef kunnen houden onder je kandidaten. Zo kunnen zij, anoniem en zonder angst, hun mening geven over hun werkplek en hun collega’s. Bij zeer extreme resultaten of beoordelingen, zou je met die personen verder in gesprek kunnen gaan.

Zorg in ieder geval dat de kandidaat weet dat er ruimte is binnen jouw uitzendonderneming om zijn zegje te kunnen doen. Niet alleen dat er ruimte is, maar ook steun. Als uitzendbureau zou je een onafhankelijke vertrouwenspersoon in kunnen stellen. Iemand waar men meldingen kan maken zonder bang te zijn voor represailles.

Meer maatregelen tegen de angstcultuur

Een extremere oplossing zou kunnen zijn om als uitzendorganisatie te weigeren om met organisaties zaken te doen waar een angstcultuur heerst. Zowel klanten als toekomstige werknemers kunnen op de hoogte gesteld worden over hoe een onderneming omgaat met zijn mensen. Naar aanleiding daarvan, kan een klant beslissen om niet in ze te gaan met dat bedrijf.

Je kan hier een lijst van maken met bedrijven waar een angstcultuur heerst. Er zijn genoeg favoriete werkgeverlijsten, waar zijn de slechtste werkgeverlijsten? Wanneer genoeg uitzendorganisaties dit zouden doen, kunnen dit soort ondernemingen gedwongen worden om hun situatie te verbeteren.

Je pakt deze organisaties dan op de plek waar het zeer doet, namelijk in de portemonnee! De bedrijven hebben dan twee keuzes. “Verander of verlies klanten en handel” Op deze manier maakt men het onaantrekkelijk voor organisaties om een sfeer van intimidatie en terreur toe te laten binnen hun organisatie.

Het kan er voor zorgen dat management, er alles aan zullen doen om te voorkomen dat er een angstcultuur ontstaat. Hun belang wordt dan namelijk direct aangetast, hun financiële gezondheid. Wanneer inkomsten en winst gevaar lopen, zullen de meesten overgaan tot verandering om te voorkomen dat het ze geld kost.

Wat kan je als uitzendbureau meer doen?

Als uitzendorganisatie kan je er over nadenken om contractueel vast te zetten wat de gevolgen zijn voor een opdrachtgever, wanneer blijkt dat er sprake is van een angstcultuur. Opdrachtgevers dienen te weten dat jouw uitzendbureau niet bereid is om samen te werken met ondernemers die dergelijke pesterijen en onderdrukking tolereren.

Zo zegt artikel 3 lid 2 van de Arbeidsomstandighedenwet dat werkgevers een beleid moet hanteren om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen of te beperken. Hier valt seksuele intimidatie ook onder. In artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek staat dat een werkgever voor een veilige werkomgeving moet zorgen.

Als werkgever ben je namelijk verantwoordelijk voor het welzijn van je medewerker. Dus ben je dan ook aansprakelijk voor schade geleden door de werknemer, mits de werknemer de schade opzettelijk heeft laten ontstaan. Sta als uitzendbureau achter je werknemer en zij zullen dit uiteindelijk belonen met meer hart, ziel en inzet voor de onderneming.