Arbeidsmigratie tot 2040 welkom, maar daarna een ongunstige situatie?

Arbeidsmigratie geldt slechts gedeeltelijk als een oplossing voor de vergrijzing en het groeiende personeelstekort in Nederland. Volgens de Adviesraad Migratie, een onafhankelijk adviescollege voor de overheid, zou het na 2040 mogelijk nieuwe uitdagingen met zich mee kunnen brengen.

Het onderzoek van de adviesraad richtte zich onder andere op de impact van arbeidsmigratie op de ‘grijze druk’. Dat wil zeggen de verhouding tussen werkenden en gepensioneerden in het land. Met een toenemende vergrijzing zal deze druk in de komende jaren aanzienlijk toenemen, waardoor de financiering van collectieve voorzieningen zoals de AOW en zorg een grotere uitdaging wordt.

Handhaving van de ‘ grijze druk’

Om de grijze druk handhaven, zou Nederland volgens het onderzoek zou de arbeidsmigratie tot 2040 welkom zijn. Ongeveer drie miljoen extra arbeidsmigranten zouden moeten worden aangetrokken. Onderzoekers zijn echter van mening dat dit “niet realistisch” is. Alternatieve maatregelen, zoals een verhoging van het aantal gewerkte uren per persoon of een verhoging van de AOW-leeftijd, kunnen ook de druk verlichten.

Als voorbeeld hanteerden de onderzoekers een scenario met 50.000 extra arbeidsmigranten per jaar bovenop de bestaande prognoses. Volgens hen zou dit vergelijkbare effecten hebben als alle werkenden wekelijks tien minuten langer zouden werken. Of als de AOW-leeftijd jaarlijks met 3,5 maand zou worden verhoogd.

Na tien jaar zou dit resulteren in een gemiddelde verlenging van de werkweek met 1 uur en 40 minuten of een verhoging van de AOW-leeftijd met drie jaar.

Arbeidsmigratie tot 2040 welkom, daarna een ongunstige situatie

Volgens het onderzoek kan echter een teveel aan arbeidsmigranten leiden tot een ongunstige situatie, vooral als deze migranten ook kinderen in Nederland krijgen. Dit zou de scheve verhouding tussen werkenden en niet-werkenden tot 2047 verder verergeren.

Hoewel arbeidsmigranten de economische groei van Nederland stimuleren, blijkt uit het onderzoek dat dit niet direct leidt tot een stijging van de welvaart per hoofd van de bevolking. Dit komt doordat de groei over een grotere bevolking moet worden verdeeld.

Hoogopgeleide kennismigranten

Vooral hoogopgeleide kennismigranten met een brutoloon boven de 40.000 euro dragen significant bij aan de welvaart. De onderzoekers benadrukken dat arbeidsmigranten waardevol kunnen zijn wanneer zij specifieke kennis of vaardigheden meebrengen die in Nederland ontbreken. Denk aan gespecialiseerde verpleegkundigen of technici. Dit kan op zijn beurt leiden tot de creatie van extra banen in Nederland, zoals het voorbeeld van chipmachinemaker ASML illustreert.