Belangrijkste conclusies commissie Borstlap

Afgelopen week is het rapport van de adviescommissie, onder leiding van Hans Borstlap, gepresenteerd aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In het rapport heeft de Commissie onderzocht wat de effecten zijn van werk op de Nederlandse welvaart en maatschappelijke samenhang. Wanneer de bevindingen uit het rapport worden omgezet in een beleid, zal er een hoop veranderen voor werkgevers, werknemers, ZZP’ers en flexwerkers. In dit artikel daarom een greep uit de belangrijkste conclusies uit het rapport en wat dit voor u kan betekenen.

Driestelsel

Momenteel is er een grote verscheidenheid aan contractvormen die gehanteerd worden. Dit maakt het voor zowel de werkgever als de werkgever onoverzichtelijk en niet transparant. De Commissie adviseert om dit terug te brengen naar drie typen contracten:

• Overeenkomsten voor ZZP’ers;
• Arbeidsovereenkomsten voor (on)bepaalde tijd in loondienst;
• Uitzendovereenkomsten voor werknemers die tijdelijk werk verrichten.*

* Tijdelijk werk dient in deze zin ook echt tijdelijk te zijn. Dat wil zeggen dat tijdelijk werk alleen ingezet moet worden tijdens bijvoorbeeld piekperiodes of bij (langdurige) ziekte van personeel. Structureel tijdelijk werk heeft namelijk een negatief effect op de duurzame relatie die de werkgever met de werknemer opbouwt. Ook zijn werkenden met een minder sterke onderhandelingspositie hier niet bij gebaat.

Fiscaal gelijk

Om de ongelijkheden rondom werk te verkleinen en de verschillen recht te trekken, worden de werknemers en ZZP’ers gelijk belast. De Commissie stelt voor dat ZZP’ers ook premies gaan betalen voor de basisverzekering tegen arbeidsongeschiktheid. De reden hierachter is dat het van groot belang is dat alle werkenden in Nederland, inclusief ZZP’ers, ten minste basiszekerheid hebben.

ZZP

Bent u ZZP’er? Dan zullen er op basis van het rapport een aantal cruciale zaken veranderen. Allereerst zullen een aantal fiscale voordelen voor ZZP’ers verdwijnen, zoals bijvoorbeeld de zelfstandigenaftrek. Het advies van de Commissie is om het bedrag van de zelfstandigenaftrek gefaseerd te verlagen tot €5.000 in 2028.
Ook legt het rapport nadruk op de negatieve gevolgen van het stijgend aantal ZZP’ers: ZZP’ers zouden namelijk zorgen voor een versplintering in productie wat leidt tot een negatieve impact op de productiviteit van de economie. Concreet betekent dit dat opdrachtgevers zullen worden ontmoedigd om ZZP’ers in te zetten. Daarnaast zit de helft van de ZZP’ers €8000 onder modaal met het jaarinkomen. De Commissie adviseert om deze ZZP’ers te stimuleren dan wel verplichten om te solliciteren op een werknemersbaan.

Flex

Ook voor flexwerken gaat er het nodige veranderen indien de adviezen uit het rapport worden overgenomen. Oproepcontracten zullen namelijk alleen maar toegestaan zijn met minimaal een kwartaalurennorm. Daarnaast zullen loonuitsluitingsbedingen niet langer mogelijk zijn. Payroll wordt zo veel mogelijk beperkt, maar de allocatiefunctie van het uitzendbureau blijft wel bestaan. Tevens zullen, als het aan de Commissie ligt, mogelijkheden tot uitbreiding van de ketenregeling bij uitzending komen te vervallen. Ook zullen uitzendkrachten duurder worden om te voorkomen dat deze structureel worden ingezet voor tijdelijk werk.

Deeltijdontslag

De Commissie adviseert het invoeren van (de mogelijkheid tot) een deeltijdontslag tot een bepaald percentage van de arbeidsduur. Dit kan alleen aangewend worden in geval van bedrijfseconomische omstandigheden. Nu is het voor de werkgever lastig om dit te gebruiken en kan dit enkel in uitzonderingsgevallen gebruikt worden. De Commissie raadt aan om dit zo te implementeren dat de werknemer het aanbod van de werkgever moet accepteren, tenzij er aan de kant van de werknemer sprake is van zwaarwegende belangen.

Bron: Eindrapport van de Commissie Regulering van Werk.