Krimp in de klusbranche: 12.000 banen verdwijnen in de bouwsector, ondanks huizentekort

Ondanks het huizentekort in Nederland zal de werkgelegenheid is er sprake van een krimp in de klusbranche. In de bouwsector zullen de komende twee jaar met maar liefst 12.000 banen verdwijnen. Dit is een vooruitzicht en waarschuwing van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). Hoewel de bouwproductie het afgelopen jaar nog met 1,5 procent toenam, voorspelt het EIB een sombere toekomst. Er wordt verwacht dat er een daling van 3,5 procent in 2024 zal plaatsvinden.

Bouwsector goed voor een half miljoen voltijdsbanen

De Nederlandse bouwsector, goed voor ongeveer een half miljoen voltijdsbanen, heeft enkele jaren van hoge groei achter de rug. In 2023 werden nog 9000 banen toegevoegd aan de sector. Echter, de vooruitzichten zijn nu duidelijk minder rooskleurig. Vooral de nieuwbouw van woningen en utiliteitsnieuwbouw worden hard getroffen met verwachte krimpcijfers van respectievelijk 11 procent en 10 procent.

Een bekend knelpunt is het feit dat Nederland achterblijft bij de regeringsdoelstelling om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen. Met als einddoel 900.000 extra woningen in 2030. Het EIB wijst op het complexe proces van het verkrijgen van bouwvergunningen als een struikelblokken. Gemeenten en provincies ruziën soms jarenlang over de aanwijzing van bouwlocaties. Dit zorgt voor vertragingen in de productie.

De bouw van nieuwbouwwoningen zal aantrekken

Eerder gaven economen al aan dat de bouwsector onder druk staat door verschillende factoren. Denk hierbij aan zaken als een stijgende rente, gebrek aan bouwgrond en de stikstofkwestie. Het EIB voorspelt dat het komende jaar een overgangsjaar wordt waarin de bouw van nieuwbouwwoningen weer licht zal aantrekken, terwijl de utiliteitsnieuwbouw nog steeds zal dalen. In totaal wordt verwacht dat de bouwproductie in 2025 met 1 procent zal toenemen. Maar de werkgelegenheidsdaling zal nog even doorzetten volgens het EIB.

Op de middellange termijn lijken de vooruitzichten beter, met een gemiddelde toename van 2,5 procent in de totale bouwproductie en een herstel van de werkgelegenheid. De doelstelling van 100.000 nieuwe woningen per jaar lijkt echter nog steeds een uitdaging. Het EIB benadrukt dat de prognoses gebaseerd zijn op schattingen en dat externe factoren zoals de situatie in Oekraïne en de daarmee samenhangende internationale spanningen de bouwsector nog aanzienlijk kunnen beïnvloeden.

Mogelijke oplossingen?

In het licht van deze uitdagingen roept het EIB uitzendbureaus op om maatregelen te nemen de schaarste aan arbeiders tegen te gaan. Mogelijke opties kunnen zijn het investeren in scholing en training van personeel om hen breder inzetbaar te maken binnen de bouwsector en andere praktische beroepen. Daarnaast is een goede samenwerking met overheden en gemeenten belangrijk om het vergunningsproces te stroomlijnen en zo de bouwproductie te stimuleren. Het is van belang dat de sector zich aanpast aan deze veranderende omstandigheden om deze krimp in de klusbranche tegen te gaan.